
Plastikowe pojemniki to jeden z najczęściej używanych produktów w kuchni. Są lekkie, tanie, łatwo dostępne i występują w różnych rozmiarach. Wydają się świetnym rozwiązaniem do przechowywania żywności – zarówno w lodówce, jak i poza nią. Jednak nie wszystko, co wygodne, jest też w pełni bezpieczne. Niektóre rodzaje jedzenia mogą wchodzić w reakcje z tworzywem sztucznym, co wpływa nie tylko na smak potraw, ale i na nasze zdrowie. Dodatkowo, część pojemników nie nadaje się do kontaktu z wysoką temperaturą czy tłuszczem.
Czy plastikowe pojemniki są bezpieczne dla żywności?
Plastik, choć praktyczny, nie zawsze jest obojętny dla przechowywanych w nim produktów. Wiele zależy od rodzaju tworzywa, z jakiego wykonany jest pojemnik, jego wieku, sposobu używania oraz warunków przechowywania. Część plastikowych opakowań może zawierać substancje, które przenikają do żywności – szczególnie w kontakcie z wysoką temperaturą, tłuszczem lub kwasem.
BPA, ftalany i inne związki w plastikowych pojemnikach – o co chodzi?
Bisfenol A (BPA) i ftalany to związki chemiczne, które były powszechnie stosowane przy produkcji plastiku. BPA stosuje się do utwardzania tworzywa, natomiast ftalany sprawiają, że jest ono bardziej elastyczne. Oba te składniki mogą migrować do żywności, zwłaszcza gdy pojemnik jest podgrzewany lub długo przechowywany w nim tłusty lub kwaśny produkt.
Niektóre badania wykazały, że związki te mogą wpływać na gospodarkę hormonalną człowieka i stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia, zwłaszcza u dzieci i kobiet w ciąży.
Jakie plastiki są uznawane za bezpieczne w kontakcie z żywnością?
Na spodzie większości plastikowych pojemników znajdziesz oznaczenie w postaci trójkąta z cyfrą – to tzw. kod recyklingu. Niektóre z tych oznaczeń informują o tym, że tworzywo jest bezpieczniejsze do kontaktu z żywnością:
-
PP (5) – polipropylen: odporny na wysoką temperaturę, uznawany za stosunkowo bezpieczny.
-
HDPE (2) – polietylen wysokiej gęstości: trwały i mało reaktywny.
-
LDPE (4) – polietylen niskiej gęstości: używany w foliach, mniej polecany do długiego przechowywania.
Natomiast lepiej unikać pojemników oznaczonych symbolami:
-
PC (7) – może zawierać BPA.
-
PVC (3) – często zawiera ftalany i inne dodatki, które mogą migrować do jedzenia.
Jak sprawdzić, czy pojemnik nadaje się do żywności?
Zwracaj uwagę na symbole widoczne na pojemniku – takie jak widelec i kieliszek, które oznaczają, że produkt jest dopuszczony do kontaktu z żywnością. Sprawdź także, czy pojemnik ma oznaczenie „BPA free”. Jeśli planujesz podgrzewać lub mrozić jedzenie, upewnij się, że opakowanie jest do tego przeznaczone – zwykle znajdziesz stosowne ikony na spodzie lub etykiecie.
Jakich produktów nie przechowywać w plastikowych pojemnikach?
Nie każdy produkt nadaje się do przechowywania w plastiku. Niektóre składniki mogą wchodzić w reakcję z tworzywem, inne powodują jego odkształcenia, a jeszcze inne – wchłaniają się w materiał, pozostawiając zapach i tłusty osad. Poniżej znajdziesz najczęstsze przykłady produktów, których lepiej nie trzymać w plastikowych pojemnikach.
Tłuste i kwaśne potrawy rozkładają plastik
Tłuszcze oraz kwasy organiczne mają zdolność do osłabiania struktury niektórych tworzyw sztucznych. Mogą przyspieszać uwalnianie szkodliwych substancji, takich jak BPA, zwłaszcza jeśli jedzenie jest gorące lub przechowywane przez dłuższy czas.
Czego unikać?
-
Sos pomidorowy
-
Potrawy z octem
-
Kiszonki
-
Soki cytrusowe
-
Oliwki i inne produkty w oleju
Zamiast plastiku lepiej sięgnąć po szkło lub ceramikę, które są odporne na działanie tłuszczów i kwasów.
Gorące jedzenie uwalnia szkodliwe substancje z plastiku
Wkładanie gorącego posiłku bezpośrednio do plastikowego pojemnika to częsty błąd. Wysoka temperatura powoduje, że cząsteczki plastiku łatwiej przenikają do jedzenia, zwłaszcza jeśli pojemnik nie jest oznaczony jako odporny na wysoką temperaturę.
Na co uważać?
-
Zupy i dania jednogarnkowe
-
Gorący ryż, makaron, kasze
-
Świeżo smażone potrawy
Jeśli już musisz używać plastiku, odczekaj aż jedzenie ostygnie. Do przechowywania na ciepło lepiej użyć szkła żaroodpornego.
Produkty o intensywnym zapachu wchłaniają się w tworzywo
Plastik łatwo pochłania zapachy, a niektóre z nich zostają w pojemniku na długo – nawet po dokładnym umyciu. Po czasie taki pojemnik zaczyna pachnieć nieprzyjemnie, a zapach może wpływać na smak nowych potraw.
Produkty, których warto unikać:
-
Czosnek
-
Cebula
-
Ryby i owoce morza
-
Kapusta kiszona
Te produkty lepiej przechowywać w pojemnikach szklanych z dobrze zamykanym wieczkiem.
Alkohol uszkadza strukturę plastiku
Produkty zawierające alkohol mogą uszkadzać strukturę niektórych plastików, powodując ich matowienie, odkształcenie, a nawet reakcje chemiczne. Dotyczy to nie tylko napojów alkoholowych, ale też domowych ekstraktów i nalewek.
Nie przechowuj w plastiku:
-
Nalewki
-
Likiery
-
Ekstrakty waniliowe na bazie alkoholu
-
Domowe środki czyszczące z alkoholem etylowym
Do tego typu zawartości najlepiej używać szklanych butelek lub słoików.
Żywność długo przechowywana traci jakość w plastiku
Jeśli trzymasz jedzenie w plastikowym pojemniku przez kilka dni lub tygodni, szczególnie w lodówce lub zamrażarce, ryzykujesz nie tylko pogorszeniem jego smaku, ale też przenikaniem związków chemicznych do żywności.
Przykłady:
-
Zupy i gulasze przygotowane na zapas
-
Mrożone owoce i warzywa
-
Gotowe porcje na kilka dni
Plastikowe pojemniki są praktyczne na krótki czas. Do dłuższego przechowywania bezpieczniej będzie wybrać szkło lub specjalne opakowania próżniowe.
W czym zamiast plastiku przechowywać jedzenie?
Jeśli chcesz uniknąć ryzyka przenikania szkodliwych substancji do żywności, warto rozważyć inne sposoby przechowywania niż plastikowe pojemniki. Na rynku dostępnych jest wiele opcji, które są bezpieczniejsze, trwalsze i często bardziej higieniczne.
Szklane pojemniki – trwałe i neutralne dla żywności
Szkło to jeden z najbezpieczniejszych materiałów do kontaktu z jedzeniem. Nie wchodzi w reakcje z kwaśnymi ani tłustymi produktami, nie pochłania zapachów i łatwo je utrzymać w czystości. Szklane pojemniki dobrze znoszą wysokie i niskie temperatury – można je stosować zarówno w lodówce, jak i w piekarniku czy mikrofalówce (bez pokrywek metalowych).
Zalety:
-
Bezpieczne do kontaktu z każdą żywnością
-
Nadają się do podgrzewania i mrożenia
-
Nie przejmują zapachów
-
Trwałe i estetyczne
Pojemniki ze stali nierdzewnej i ceramiki – solidne i funkcjonalne rozwiązania
Pojemniki ze stali nierdzewnej są wyjątkowo trwałe, odporne na uszkodzenia i łatwe w czyszczeniu. Nie nadają się jednak do mikrofalówki, ale są świetne do przechowywania żywności w lodówce lub na wynos.
Ceramika natomiast to materiał cięższy, ale świetnie sprawdza się do długiego przechowywania w lodówce i do podawania potraw. Jest bezpieczna i neutralna dla jedzenia, choć może być mniej odporna na uszkodzenia mechaniczne.
Zalety:
-
Odporność na tłuszcz i kwasy
-
Brak ryzyka przenikania substancji do jedzenia
-
Trwałość i dobra izolacja
Silikon spożywczy – elastyczny i wielokrotnego użytku
Wysokiej jakości silikon spożywczy to dobra alternatywa dla niektórych zastosowań plastiku. Nadaje się do zamrażania, gotowania na parze i pieczenia. Jest elastyczny, łatwy do przechowywania i szczelny, ale warto upewnić się, że produkt posiada odpowiednie certyfikaty i przeznaczenie do kontaktu z żywnością.
Zalety:
-
Nadaje się do mrożenia i podgrzewania
-
Można go łatwo złożyć lub zwinąć
-
Lekki i szczelny
Uwaga: Nie każdy silikon dostępny na rynku jest tej samej jakości. Warto wybierać produkty z atestem spożywczym.
Bezpieczne przechowywanie żywności zaczyna się od świadomych wyborów
Nie każdy pojemnik sprawdzi się do przechowywania każdego rodzaju żywności. Warto wiedzieć, które produkty mogą wchodzić w reakcję z plastikiem, tracić świeżość lub pochłaniać nieprzyjemne zapachy. Sięgając po odpowiednie pojemniki – szklane, stalowe, silikonowe lub plastikowe bezpieczne dla żywności – dbasz o zdrowie swoje i swojej rodziny.
Jeśli szukasz sprawdzonych rozwiązań do przechowywania jedzenia, zajrzyj do sklepu Zaplanowane.com.pl. Znajdziesz tam starannie wyselekcjonowane pojemniki, torby i akcesoria kuchenne, które pomogą Ci zorganizować przestrzeń domową w sposób praktyczny i estetyczny.
Polecane artykuły:
- Jak sprytnie zorganizować małą łazienkę? Praktyczne rozwiązania
- Jak urządzić funkcjonalny i estetyczny pokój dziecka? Praktyczne wskazówki
- Pojemniki próżniowe - jakie produkty spożywcze można w nich przechowywać, a jakich nie?
- Praktyczne wskazówki dotyczące przechowywania sera w domu
- Jak zoptymalizować przestrzeń w małej kuchni?